Kleefkruid (Galium aparine L.)
Relevante planteninfo
Kleefkruid is een plant uit de Sterbladigenfamilie/Walstrofamilie (Rubiaceae) en de plant dankt zijn naam aan het feit dat ze vast blijft zitten aan alles wat er langs strijkt. Dit komt door de vele haakjes die aan de stengel en de vruchten van kleefkruid zitten. Ook de bladeren zijn voorzien van haakjes maar minder dan de rest van de plant. Planten en vruchtjes blijven hangen in de vacht van dieren, waaronder vrijwel alle zoogdieren en zo worden de vruchten over een grote afstand verspreid. De bladeren zijn boven het midden het breedst en éénnervig en staan in kransen van zeven bijeen. De stengel is verdikt aan de toppen. De plant bloeit van mei tot oktober en heeft dan kleine onopvallende witte bloempjes, deze zijn 2 mm in doorsnee. Uit deze bloemen ontstaan dan de kleine vruchtjes met de vele haakjes aan. De vruchtjes zitten twee aan twee. Ze zijn 6-8 mm groot en kleuren paarsachtig of groen. Kleefkruid komt eigenlijk op véél plaatsen voor omdat ze zowel in de zon als in de schaduw kunnen groeien. Op voedselrijke en vochtige bodems vormen ze in geen tijd een soort van matten waardoor de rest van de planten geen kans meer krijgen om te groeien. De plant groeit héél vaak tussen brandnetels, dovenetels en fluitekruid.
Eetbaarheid
Je kan dit kruid vooral in het voorjaar eten als er nog geen zaadvorming heeft plaatsgevonden en de haakjes nog niet sterk aanwezig zijn. Pluk wat toppen af en was de wilde groente eerst met koud water. Overgiet vervolgens het kruid met kokend water. Spoel nadien af met koud water. Nu kan je van het kruid een mooi balletje maken en met keukenkoord of lange weegbree vastbinden. Vervolgens laat je ze maximum één minuutje koken (kleefkracht verdwijnt). je kunt de bolletjes fijnsnijden om te gebruiken in bijvoorbeeld een spinaziestamppot, als groen extraatje bij aardappeltjes, gemengd met rijst enz…
Volksgeneeskunde
Voor knoestgezwellen en kanker werd “ Het versch uitgeperste sap van kleefkruid tot zes onsen daags genomen”. Verder werd het kruid ook gebruikt bij de vallende ziekte (epilepsie), hysterie, vitusdans (een neurologische ziekte die gekenmerkt wordt door onwillekeurige schokkerige bewegingen), zenuwpijnen, troebele urine, gruis-en steenvorming.
Gebruik in huidige planten-geneeskunde
Voor welke indicaties kan de plant gebruikt worden? Bij gezwollen lymfeklieren, amandel -en neuspoliepenontsteking, psoriasis, droge eczema, dermatitis, zweren, neusslijmvliesontsteking, bijholteontsteking, waterzucht, nier-en blaasstenen, blaasontsteking, te weinig urineproductie, bedwateren, auto-immuunziekten, kankerdiëten
Welke delen van de plant kunnen in welke vorm gebruikt worden? Herba (kruid (gedroogd)), maar vooral als vers sap aangewend (wel het jonge kruid want de weerhaakjes zijn irriterend voor de keel).
Zijn er contra-indicaties bekend? Momenteel geen contra-indicaties over gevonden en wordt kleefkruid als “veilig” beschouwd, doch wil ik erop wijzen om dit niet zomaar ineens op eigen houtje te gaan gebruiken zonder méér info van uw behandelend arts of natuurarts!
Bijkomende info/weetjes
Cleavers en Gaillet gratteron zijn de Engelse respectievelijk Franse naam voor dit kruid. Beide woorden betekenen “hakmessen”. De wetenschappelijke naam “galium” is afgeleid van gala (melk). Vroeger werd het kruid gebruikt om melk te stremmen voor kaasbereidingen. De plant is rijk aan kiezelzuur en saponinen waardoor het bijna geen last heeft van insectenvraat of schimmelaantastingen.