Wolfspoot (Lycopus eurapaeus L.)
It all begins with an idea.
Relevante planteninfo
Inheems in Europa en afkomstig van de lipbloemfamilie (Lamiaceae) die tot ongeveer wel 1 meter groot kunnen worden.Men kan de wolfspoot aantreffen op drassige plaatsen zoals in vochtige bossen, moerassen en langs sloten. De rechtopstaande licht behaarde vierkantige stengel is vaak vertakt.
Eironde tot lancetvormige, tegenoverstaande bladeren ingesneden tot gezaagd, aan de voet van de stengel veerspletig.
Bloemen zijn in mooie kransen rond de stengel gegroepeerd rondom de bladoksels. Bloemen zijn wit en aan de binnenzijde bevinden zich paarse stippen. De bloemkroon bestaat uit 4 gelijke slippen.
Eetbaarheid
Vroeger bij schaarste en hongersnood aten ze weleens de wortel.
Volksgeneeskunde
De zigeuners gebruikten de kleurstof van de plant om hun huid donkerder te maken.
Gebruik in huidige planten-geneeskunde
Voor welke indicaties wordt deze plant gebruikt? Inwendig: remt het schildklierhormoon af, hartkalmerende werking, oestrogeen –en testosteron-afremmend, dempt de hoest, samentrekkende werking, verlaging voor de bloedsuikerspiegel, koortswerend en menstruatieregelend.
Uitwendig : om wonden te stelpen en samen te laten trekken.
Welke delen van de plant wordt gebruikt? Herba Lycopi: het bovengrondse (kruid), geoogst vlak voor de plant bloeit, vers of gedroogd. Moedertinctuur, vloeibaar extract en vers plantensap.
Zijn er bekende contra-indicaties"? Niet geven aan zwangere en zogende vrouwen, niet geven bij verminderde schildklierwerking en niet geven bij een schildkliervergroting.
Bijkomende info/weetjes
Vroeger werd in tijden van schaarste de wortel gegeten. Uit wolfspoot haalt men een uitstekende zwarte verf die veel gebruikt wordt voor wol en zijde.
Geel nagelkruid (Geum urbanium L.)
Geel nagelkruid (Geum urbanium L.)
Relevante planteninfo
Voorkomen: vochtige tot droge grond in loofbossen, onder struikgewassen en beschaduwde slootkanten, noordhellingen van de duinen.
Bloeitijd: mei tot juli (uitzonderlijk tot september)
Hoogte: 70cm - en de stengel is vierkant en behaard, lange bladstelen.
Blad: 3-lobbig met steunblaadjes aan de basis van de bladstelen van de bovenste bladen, deze vormen een kenmerk van geel nagelkruid. Verspreide bladstand.
Bloem: (5Kr - 5K) staat individueel op het einde van de bloemstengel.
Vrucht: haakvormig dopvruchtje waardoor het voor verspreiding aan de vacht van dieren en kleding van mensen blijft hangen.
Familie: rozenfamilie (Rosaceae)
Inhoudsstoffen: looistoffen, bitterstoffen, etherische olie (voornamelijk eugenol, in de wortelstok)
Eetbaarheid
Bladeren: jong en zacht (maart-april) toevoegen in salades, gekookt bij groentegerechten in kruidenkazen met bieslook. Als pesto samen met andere kruiden, anders te bitter.
Wortels: sept.->winter tot de lente
Gedroogd en geraspt als keukenkruid (hoewel het vrij kleine worteltjes zijn), ruikt lichtjes naar kruidnagel, vers in groentesoepen.
Smaakmaker voor uw kruidenthee of andere dranken.
Bloemknopjes: ook eetbaar als groente of als versiering in slaatje.
Volksgeneeskunde
Samentrekkend kruid, gebruikt bij mondinfecties (in dit geval als gorgel-middel). Wegens het hoge gehalte aan looistoffen vermindert deze plant irritatie in het maag-darmkanaal.
Alle delen van de plant kunnen gebruikt worden, maar de wortel heeft de sterkste werking: ontstekingswerend, anti-septisch, aromatisch, samentrekkend, zweetdrijvend, koortsverdrijvend en bloedstelpend.
Als aftreksel wordt het inwendig gebruikt bij diarree, darmstoornissen, maagklachten, prikkelbare darmen, leveraandoeningen, spijsverterings-stoornissen.
Uitwendig wordt het ook gebruikt bij aambeien, diverse huidaandoeningen, vaginale afscheidingen.
Werkt ook koortswerend.
Gebruik in huidige planten-geneeskunde
In de moderne fytotherapie speelt nagelkruid geen rol meer.
Bijkomende info/weetjes
Vroeger gebruikt bij het looien en als verfmiddel. De wortel genereert een rood-paarse kleurstof.