Slaapbol (Papaver somniferum L.)
Relevante planteninfo
De Slaapbol is onderdeel van de Papaver-familie (Papaveraceae). Bladeren zijn verspreid en stengelomvattend (zie foto onder), de stengels bevatten wit melksap, alleenstaande bloeiwijze. Bloemen zijn meerzijdig symmetrisch met lichtgele meeldraden, kelkbladeren 2 (ontbrekend of gemakkelijk afvallend). Kroonbladeren zijn er 4 (vallen ook makkelijk af) purper met diepzwarte voet. Vruchtbeginsel bovenstandig, stijl kort of ontbrekend, aantal meeldraden is groot, heeft een doosvrucht.
Inhoudsstoffen: bevat een 40 tal opiumalkaloïden waaronder morfine, narcotine, enz. Het gehalte varieert volgens variëteit.
Eetbaarheid
De slaapbol is vooral bekend voor het gedroogde zaad (uit de doosvrucht), wat als maanzaad gebruikt wordt. (in dit zaad zitten ook geen alkaloiden, en deze zijn dus niet gevaarlijk). Voor de rest is de hele plant (melksap) giftig alsook de halfrijpe zaaddozen.
Volksgeneeskunde
Slaapbol werkt rustgevend en narcotiserend. Echter niet zonder gevaar zonder professionele begeleiding.
Gebruik in huidige planten-geneeskunde
Uit het gedroogde melksap van deze slaapbol kan opium gewonnen worden. Uit opium worden vervolgens o.a. codeine, heroine en morfine gewonnen.
Het sap van de plant is giftig en kan bij bepaalde hoeveelheden leiden tot een langzame dood (die gekenmerkt wordt door een periode van bewusteloosheid).
Bijkomende weetjes
Alleen door ons klimaat bevat de hier geteelde slaapbol veel minder tot geen opiaten, anders dan in de landen waar de slaapbol van oorsprong voorkwam. Daar wordt de slaapbol nog steeds voor het winnen van ruwe opium geteeld.
