(Kleine) Teunisbloem (Oenothera parviflora L.)
Relevante planteninfo :
Teunisbloemen zijn vrolijke, heldergele nachtbloeiers
Behoort tot de Teunisbloemfamilie.
Bloemen geel, Kroonbladeren 8-16mm - bloei van juni tot sept
Plant rechtop (vnl top). Kroonbladeren <= 12 mm.Stengelharen meestal op groene knobbels.
Stengel zonder rode strepen of vlekken!
Hoogte : 0,5 – 1,5 m.
Tweejarig.
Open, droge vaak omgewerkte zandige grond.
Eetbaarheid :
Alle andere Europese teunisbloemsoorten kunnen op dezelfde manier worden gebruikt :
- Wortels : zolang de jonge teunisbloem nog geen bloemscheuten heeft ontwikkeld, kun je de wortels oogsten. Je kan ze rauw eten, door salades raspen of ze zoals aardappelen in ovenschotels verwerken of in zijn geheel koken.
- Bladeren : van april tot juni kun je de bladeren van de nog niet bloeiende plant in fijne reepjes rauw door salade mengen of ze als spinazie stoven.
- Bloemstengel, bloemknoppen, bloemen : de eerste jonge bloemstengels kun je van april tot juni geschild rauw eten of als roerbakgroente bereiden. De bloemknoppen zijn van juni tot september een delicatesse in salades of, ingemaakt in olie, als antipasti. De bloemen zelf zijn ook eetbaar en heel decoratief in salades en andere gerechten. Ook kunnen ze versuikerd worden.
- Vruchten : de groene, nog niet taaie vruchten laten zich in augustus en september net als de bloemstengel verwerken.
- Zaden: vanaf september kun je de uitgerijpte, olierijke zaden op de wijze van sesamzaad in koekjes verwerken of roosteren in een droge koekenpan (superfood van eigen bodem)
- Smaak: de plant smaakt mild snijbietachtig. Soms wordt de smaakzin vervormd en een bittere, metaalachtige bijsmaak ervaren. De wortels doen denken aan schorseneren.
Volksgeneeskunde :
Als spoedmaatregel bij ruwe plekken op de huid en kloofjes : plet 1 handvol rijpe zaden en breng ze direct aan. Doe er 30-60 minuten een kompres om en was alles dan af.
Gebruik in huidige planten-geneeskunde :
Uit de teunisbloem worden vloeibare extracten en olie bereid. Deze olie bevat poly-onverzadigde essentiële vetzuren en is o.a. rijk aan het zeldzame gammalinoleenzuur (GLA)
Inwendig toegepast hebben deze een bloedreinigende en krampoplossende werking. Siroop van de bloemen en bladeren worden ingezet bij kinkhoest, astma en maag- en darmproblemen. De olie van de zaden is in- en uitwendig te gebruiken bij neurodermitis, eczeem, acne en is algemeen erg heilzaam voor de huid. Verder ook beschreven als werkzaam bij oa arttritis, leverschade, hoge bloeddruk en om verhoogde cholesterolwaarden te verlagen.
- Opgelet: niet aanwenden bij epilepsie, schizofrenie en medicatie die hierop werkt (teunisbloemlolie verlaagt mogelijk de prikkeldrempel met grotere kans op aanvallen) Teunisbloemolie heeft een bloedverdunnend effect. Bij het nemen van medicatie sowieso in overleg met de arts.
Algemeen is teunisbloemolie sterk onderhevig aan oxidatie waardoor de extractie en het bewaren van de olie erg omzichtig moet gebeuren.
Bijkomende info/weetjes
De bloemen gaan hoogzomer tegen 21u s’avonds schoksgewijs open. Circa een halfuur later beginnen ze een zoete geur te verspreiden. In de loop van de volgende ochtend zijn ze uitgebloeid. Waardeplant voor heel wat nachtvlinders.