Gewone engelwortel (Angelica sylvestris L.)
Relevante planteninfo
Algemene plant tot 1,5m hoog die pas bloeit in het 2de en 3de jaar.
Bladeren zijn meervoudig geveerd met een grote schede, aan de stengel bevestigd.
Stengel is hol, rond en gestreept, roze tot paarsbruin, de grondbladen zijn gootvormig wat zich onderscheidt van de grote engelwortel waarbij deze rond zijn. De schermstralen zijn vlokkig behaard, bij de Grote Engelwortel zijn ze glad.
Bloemen: hebben onderaan een samengestelde scherm met GEEN onwindsels, maar de schermpjes hebben aan de schede WEL omwindseltjes.
5 kelktanden, 5 witte soms roze kroonblaadjes die aan de buitenkant stralend zijn ( dat wil zeggen dat de buitenste kroonblaadjes groter zijn). Hier is er ook een duidelijk verschil met de Grote Engelwortel die groenige bloemetjes heeft.
Komt voor op vochtige tot humus-achtige zandgrond, vaak voedselrijke op ietwat beschaduwde plekken, graslanden en loofbossen.
Inhoudsstoffen: bitterstoffen, looistoffen, etherische olie zoals furocumarine.
Familie: schermbloemenfamilie of apiaceae.
Eetbaarheid
De bladeren en de jonge scheuten kunnen in salades verwerkt worden.
Kan ook als groente gekookt worden.
Engelwortel wordt vaak met zuurdere vruchten gemengd zoals bijvoorbeeld rabarber.
De stengel wordt geconfijt (gebruik in Frankrijk).
Qua eetbaarheid is de grote engelwortel (Angelica archangelica L.) veel aromatischer (zijn) voor dergelijke toepassingen.
Volksgeneeskunde
De (Grote) Engelwortel wordt al eeuwenlang als geneeskrachtig middel gebruikt. Over de Gewone Engelwortel is niet veel terug te vinden.
Inwendig: bij lichamelijke of psychische zwakte en bij nerveuze slapeloosheid.
Vochtafdrijvend middel. De wortel werd gebruikt bij pijnlijke menstruatieklachten .
Uitwendig: in de vorm van wikkels en baden om pijnlijke reuma te verzachten.
In Frankrijk wordt de Grote Engelwortel ingezet als spijsverterings-bevorderend middel eetlustopwekkend, (maagbitter). Ook gebruikt om de menstruatie op te wekken.
Gebruik in huidige planten-geneeskunde
Verdere info gaat over de Grote Engelwortel die veel aromatischer en krachtiger is dan de Gewone versie.
Als eetlustopwekker en bij spijsverteringsklachten, ook bij onvoldoende maagsapsecretie, bij ontstekingen van maag en darmen en bij stoornissen van gal en alvleesklier.
Werking tegen kolieken (zoals die ook terug te vinden is bij Dille).
Welke delen van de plant kunnen in welke vorm ingenomen worden: wortels bevatten etherische oliën, bitterstoffen…
Rijpe zaden: etherische oliën zoals coumarinen, vette oliën, bitterstoffen.
Bladeren worden minder gebruikt in de Plantengeneeskunde.
Zijn er contra-indicaties bekend van deze plant? Bij normale dosissen geen nevenwerking bekend. Opletten dit kruid kan abortief werken bij hoge dosissen!!
Waarschuwingen: niet geschikt voor diabetici, niet geschikt bij bloedende maagzweren, chronisch ontstoken dikke darm (colitis ulcerosa), niet bij reflux, bij uitstulpingen in de darm (bekend als divertikels),
Niet innemen 14 dagen voor operaties of tandheelkundige ingrepen omwille van bloedverdunnend effect.
Bijkomende weetjes
Naam komt van Latijn “angelicus”, volgens legendes zou de aartsengel Rafaël de mens hebben gewezen op de geneeskrachtige werkingen.
Sylvestris = in de bossen groeiend.
“Gewone” engelwortel wijst erop dat er nog andere soort bestaat, met name: Grote engelwortel.