Bosrank (Clematis vitalba L.)
Bosrank (Clematis vitalba L.)
Relevante planteninfo
Het is een houtige, overblijvende klimplant die bloeit van juni tot augustus. De bladeren zijn tegenoverstaand en er zijn 4 bloemdekbladeren van circa 1 cm lang. Ze zijn aan weerszijden behaard. De bloemen zijn roomwit van kleur en de vrucht heeft een lange geveerde snavel. De bosrank kan tot 30m hoog klimmen. De stammetjes kunnen tot 3 cm dik worden. De bast is grijsbruin en laat in lange repen los. De jonge loten zijn kantig gegroefd, eerst groen, later bruin. Ze zijn hol. De bladeren zijn tegenoverstaand en hebben 4 tot 6 cm lange stelen. De bloemen zijn tweeslachtig, langgesteeld en verschijnen in veelbloemige pluimen in de bladoksels of aan het uiteinde van jonge loten. De vruchtbladen zijn onvergroeid en zilverig behaard. De vruchtjes van circa 2 tot 3 centimeter worden in het volgend voorjaar door de wind verspreid.
Vindplaats: in ooibossen, vochtige gemengde loofbossen, bosranden en stuikgewassen. In België vrij zeldzaam. In Midden en Zuid Europa vrij algemeen.
Inhoudsstoffen: bevat onder andere saponinen, alkaloïde (protoanemonine), proteïne, vetstoffen.
Familie: behoort tot de Ranonkelfamilie (Ranunculaceae).
Eetbaarheid
Niet eetbaar! Giftig!
Volksgeneeskunde
Niet gebruikt. Alleen als sierplant in tuinen.
Gebruik in huidige planten-geneeskunde
Omwille van de giftige melksappen (protoanemonine) raden we geen gebruik aan!
Bijkomende info/weetjes
De plant kan tot 25 jaar oud worden.
Zelfs uitwendig is het gebruik van de plant niet zonder risico: de bladeren veroorzaken een krachtige, pijnlijke reactie van de huid waar die mee in aanraking komt. Vroeger gebruikten bedelaars de bosrank om bij zichzelf zweren teweeg te brengen, waarmee ze medelijden hoopten op te wekken.
Bitterzoet (Solanum dulcamara L.)
Bitterzoet (Solanum dulcamara L.)
Relevante planteninfo
Overblijvend plant, behorend tot de nachtschadefamilie (Solanaceae).
Botanie:
Bladen: zijn langwerpig tot eirond en geoord; 3-tallig.
Stengel: kan iets windend zijn maar ook liggend of rechtopstaand met houtige voet.
Bloemen zijn knikkend met 10 tot 25 bijeen, in het paars met teruggeslagen kroonbladen die aan de voet groen met witte rand zijn waartussen de opvallende gele helmknoppen duidelijk naar voor steken.
Bessen zijn rood en eivormig.
Voorkomen: op droge tot vochtige voedselrijke plaatsen: bossen, struwelen, oevers, soms aan de kust.
Inhoudsstoffen: werschillende steroïde alkaloïden, glycosiden, steroïde saponinen, polyhydroxynortropane alkaloïden.
Eetbaarheid
Niet eetbaar
Volksgeneeskunde
Bitterzoet heeft een lang historie van gebruik in behandeling van verschillende huidziekten: chronische jeukende eczema, acne, wratten en huidontstekingen, dit door zijn bloedzuiverende eigenschappen. Door zijn regulerende werking op het metabolisme alsmede licht diuretische eigenschap.
Door de steroïde saponinen die ontstekingswerend werken op indicaties van reumatische aandoeningen, jicht,..
In de volksgeneeskunde zijn ook toepassingen beschreven bij chronische bronchitis, astma en spastische hoest, door de steroïde alkaloïden die die ontkrampende en expectorerende eigenschappen hebben op de luchtwegen, Antibiotische werking.
Licht slaapbevorderend.
Vermindert geslachtsdrift.
Anti-tumorale werking.
Gebruik in huidige planten-geneeskunde
Let op de plant, vooral de bessen zijn giftig.
Overdosis resulteert in verlammingen van het centraal zenuwstelsel. Hart en ademhaling verlaagt, temperatuur verlaagt, duizeligheid, verwardheid, stuipen, kan uiteindelijk dodelijk zijn.
Bijwerkingen: misselijkheid, braken, diarree, verwijdde pupillen.
Mag niet gebruikt worden in Belgïe .
Aleen verkrijgbaar in homeopatische verdunningen voor rugpijn, hoest, gewrichtsontstekingen..
Bijkomende weetjes
De naam Dulcamara komt voort uit 2 woorden
Dulcis = zoet
Camara = bitter
