Dominique Honnay Dominique Honnay

Rankende helmbloem (Ceratocapnos claviculata (L.) Lidén)

It all begins with an idea.

Relevante planteninfo

De rankende helmbloem is een éénjarige plant uit de papaverfamilie (Papaveraceae). De soort ontleent de Nederlandse naam aan de eigenschap om langs andere planten te ranken (klimmen). De plant is dus rankend of klimmend en kan door haar hechtranken eindigende bladeren tot 1 m hoog klimmen. De bladeren zijn veervormig en meervoudig samengesteld. De spiegel symmetrische bloemetjes zijn 5-6 mm lang en bleekgeel, maar kunnen héél soms ook rood aanlopen. De kroonbladeren zijn vergroeid en langer dan de kelkbladeren en heeft 1 stempel per stijl. De steel van de vruchtjes is 1-2 mm lang. De bloeitijd loopt van maart tot juni/september. De vruchten zijn twee -tot vierzadig en langwerpig. De plant houdt van zure, droge tot vrij natte plaatsen in bossen, op kapvlakten en in houtwallen. De verspreiding gebeurt door middel van het mierenbroodje (verspreiding door mieren). De soort heeft een voorkeur voor vrij voedselarme maar stikstofrijke grond. Omdat de bloemetjes op een leeuwerik zouden lijken, wordt ze weleens leeuwerikbloem genoemd. Een oude naam voor deze plant zou ERDROOCK zijn.

Van oudsher werd rankende helmbloem onder de duivenkervelfamilie gerangschikt, die valt tegenwoordig in zijn geheel onder de papaverfamilie. 

Eetbaarheid

Geen info over eetbaarheid gevonden, zou wel niet giftig zijn. 

Volksgeneeskunde

Een oude naam voor deze plant zou ERDROOCK zijn.

Vroeger zou het plantensap wel gebruikt zijn als oogdruppels, het zou de “schemering” in de ogen verbeteren door de activering van de traansecretie.

Vandaar de oude naam ERDROOCK (Aardrook) 

Gebruik in huidige planten-geneeskunde

Geen info over geneeskrachtige eigenschappen gevonden. 

Bijkomende info/weetjes

Omdat de bloemetjes op een leeuwerik zouden lijken, wordt ze weleens leeuwerikbloem genoemd. Een oude naam voor deze plant zou ERDROOCK zijn.

Van oudsher werd rankende helmbloem onder de duivenkervelfamilie gerangschikt, die valt tegenwoordig in zijn geheel onder de papaverfamilie.

De rankende helmbloem is van oorsprong een maritieme soort die vooral in een brede strook langs de Atlantische kust voorkomt. De soort breidt zich gestadig uit naar Centraal-Europa. Deze gebiedsuitbreiding is onderwerp van discussie omdat het zich sneller verspreidt dan men vermoedde. De soort is afhankelijk van mieren die voor de verspreiding zorgen en zou dus véél langzamer moeten gaan. Een mogelijke (trieste) verklaring voor dit fenomeen zou zijn; de klimaatsverandering, waardoor de zachte winters die historisch gezien bij de Atlantische kusten hoorde, nu ook meer in centraal-Europa verschijnen en de bodem door luchtvervuiling voorziet van stikstofverrijkte gronden. Eveneens zou de plant een waardeplant zijn voor een bijzondere keversoort (Procas granulicollis: een soort van de snuitkever).

Read More