Wilde Bertram (Achillea ptarmica L.)
Relevante planteninfo
Wilde Bertram is een vaste plant van 30 tot 90 cm hoog, terug te vinden tussen de vegetatie aan de waterkant. Zoals de naam aangeeft is deze een naast (edoch zeldzaam) familielid van het gekende duizendblad of Alchillea millefolium.
Bloeit van juni tot september in losse tuilen. Bloemhoofdje is bleek met witte lintbloemen en groenwitte buisbloemen.
Kleine, smalle, lijnvormige, geurloze en ongedeelde bladjes.
Vrucht is een nootje zonder pappus.
Als naast familielid van duizendblad of Alchilea millefolium zijn er belangrijke tegenstelling met gewoon duizendblad: zo zijn de bladen van de wilde bertram ongedeeld en gezaagd (bij duizendblad zijn die veerdelig en geurig). De bloeiwijze van wilde bertram is losser met minder en grotere bloemhoofdjes.
Er bestaat ook (Roomse) Bertram - Anacyclus Pyrethrum, ook vuurwortel of speekselwortel genoemd die rond het Middelands zeegebied groeit en waarvan de wortel als geneeskrachtig middel werd gebruikt.
Inhoudsstoffen: bitterstoffen, etherische oliën enz.
Familie: composietenfamilie of Asteraceae
Er zijn ook verschillende cultivars bekend.
Groeit op matig voedselrijke, natte grond. Vaak terug te vinden aan waterkanten en vochtige graslanden.
Eetbaarheid
Bloemen kunnen vers of bereid gegeten worden en hebben een peperachtige smaak. Ook de blaadjes kunnen rauw of als groente bereid worden.
Volksgeneeskunde
Het blad werd vermalen tot niespoeder.
Een bladje kauwen hielp bij kiespijn. Ook literatuur teruggevonden over gebruik als mondspoeling.
De wortel bevat veel bitterstoffen en bevordert de spijsvertering. Dodoens adviseerde om wortel in azijn te macereren.
Bladjes van de wilde Bertram zouden ook insecten op afstand houden.
Gebruik in huidige planten-geneeskunde
In de moderne fytotherapie een beetje in de vergetelheid geraakt. Momenteel geen gebruik gekend.
Bijkomende weetjes
In de volksmond ook wel moerasduizendblad genoemd omwille van de gelijkenis met duizendblad en de vochtige vindplaatsen.
Waardeplant voor vlinders.
Voor vele jaren huwelijksgeluk maakte het deel uit van het bruidsboeket.