Mariadistel (Silybum marianum L., Gaertn.)
Relevante planteninfo
Eénjarige of tweejarige hoge distelplant. Ook vaak Carduus marianus L. genoemd.
Donkergroene, wit geaderde en gevlekte bladeren met stekels aan de rand.
Paarse distelbloemen, alleen buisbloemen in alleenstaand bloemhoofd van 4 tot 8 cm. Bloeit van juli tot augustus. Buitenste omwindselbladeren met sterke, teruggebogen doornen.
Inhoudsstoffen: flavonoïden, flavanolignanen (onder andere silymarine), sterolen, etherische olie, bitterstoffen, enz.
Familie: Composieten of Asteraceae
Van oorsprong uit Europa en nadien in andere landen uitgezet. Soms verwilderd langs wegen, velden. Vaak als sierplant.
Eetbaarheid
Werd vroeger ook gekweekt als groente. De wortel gekookt als schorseneren. De jonge bladeren, zonder doornen, gekookt als spinazie.
De stelen als asperges, en de gekookte bloemhoofden zoals artisjok. De geroosterde zaden als koffiesurrogaat. Zaden zijn moeilijk te verwijderen.
Volksgeneeskunde
Kruid dat van oudsher bekend staat voor zijn stimulerende werking op de galsecretie en leverbeschermend. Vroeger dacht men ook dat mariadistel de melkproductie van zogende moeders verbeterde. In 1954 aangetoond dat de silymarine in Mariadistel een gunstige werking op de lever heeft. Sinds 1970 een sterk onderzochte medicinale plant.
Gebruik in huidige planten-geneeskunde
De zaden zonder de pappus of vruchtpluis.
Het geïsoleerde silymarine is een beschermende stof voor de lever.
Stimuleert de werking van de lever en bevordert vorming nieuwe levercellen. Daardoor een belangrijk middel bij allerlei leveraandoeningen, leverschade en het voorkomen van leverschade. Is ook galvormend en galdrijvend, verlaagt bloedvetten, heeft een gunstige invloed op vena porta, etc.
Silymarine is moeilijk te extraheren met keuken -en huismiddelen. Infusen werken niet en voor een tinctuur moet je percentage erg hoog zijn (tot 80%). Daarom zijn er speciale farmaceutische technieken nodig om een tinctuur van mariadistel met aanwezigheid van silymarine te verkrijgen.
Bijkomende weetjes
Volgens de legend zou deze plant verwijzen naar de maagd Maria. Enkele melkdruppels uit de borst van Maria zouden op de bladeren gevallen zijn die sindsdien witte vlekken vertonen.
